Organogram versus organigram: wat zijn de verschillen?
Een organigram en een organogram zijn hetzelfde, als het gaat om de betekenis ‘een schematische tekening hoe je organisatie in elkaar zit.’ In de medische wereld wordt het woord organogram ook gebruikt om een medisch overzicht weer te geven van de bouw en ligging van organen. In de context van een organisatie zijn zowel het woord organigram als organogram te gebruiken en hebben ze dezelfde betekenis.
Elementen van een organogram
in het technisch MKBBij het maken van een organogram worden een aantal elementen vermeld, waarvan de onderstaande het belangrijkste zijn:
- Functienamen: De functienamen laten zien is belangrijk, zodat iedereen weet welke rol iedereen die op een organogram staat heeft.
- Namen van medewerkers: Naast de functies moeten de namen van medewerkers worden genoemd zodat je weet wie op welke positie zit.
- Onderlinge relaties: Zorg dat duidelijk is wie aan wie moet rapporteren.
- Afdelingsgrenzen: Om te laten zien hoe groot de afdeling is en wie de manager is.
- Contactgegevens: Bij grotere bedrijven kan het praktisch zijn om als toevoeging contactgegevens (zoals het interne telefoonnummer) toe te voegen. Dit om de interne bereikbaarheid te verbeteren.
Soorten organigrammen
hiërarchisch, functioneel, matrix of platEr zijn diverse organogram voorbeelden die onderling verschillen, waarvan de onderstaande het meeste voorkomen:
- Hiërarchisch organigram: van alle soorten organigrammen komt deze vorm het meest voor. Het maakt duidelijk hoe de hiërarchische verhouding binnen een organisatie eruitziet.
- Functioneel organigram: hierin staat precies hoe de functies binnen uw bedrijf verdeeld zijn en hoe er samen wordt gewerkt.
- Matrixorganigram: geeft aan wie aan wie rapporteert wanneer een bedrijf meerdere afdelingen en managers heeft.
- Plat organigram: deze variant toont een structuur die minder hiërarchisch is met minder niveaus qua management en meer teams.
De 3 meest gebruikte soorten organogrammen
lijn(staf) en matrixorganigramLijnorganogram
Dit is de meest klassieke en herkenbare vorm. De organisatiestructuur is hiërarchisch, met duidelijke lijnen van boven naar beneden. Handig als je een duidelijke taakverdeling en aansturing hebt, bijvoorbeeld in productie of montage.
Lijn-staforganogram
Een uitbreiding op het lijnmodel: naast uitvoerende functies heb je hier ook ondersteunende rollen, zoals HR of kwaliteitscontrole. Die adviseren, maar sturen niet direct aan. Dit model helpt als je bedrijf wat groter wordt en je aparte stafafdelingen opzet.
Matrixorganogram
Meer flexibel, maar ook complexer. In een matrix werken mensen in meerdere teams tegelijk, bijvoorbeeld op projectbasis. Dit model past bij bedrijven waar projecten belangrijker zijn dan vaste lijnen. In het technisch MKB komt dit vooral voor bij engineeringsbureaus of hightech productie.
Functies van een organogram
wat je ermee kuntEen organogram heeft verschillende functies om te verduidelijken wie binnen een organisatie met elkaar verbonden zijn en op welke manier. Vooral de onderstaande functies zijn daarin belangrijk:
- Communicatie: logischerwijs is een organogram op het gebied van communicatie een erg nuttig, omdat het een goed beeld geeft van hoe een organisatie in elkaar zit.
- Verantwoordelijkheid: Als je als ondernemer niet goed in beeld hebt wie waarvoor verantwoordelijk is, kun je medewerkers hier ook niet op aanspreken. Een organogram helpt in de verantwoordelijkheid als je deze intern communiceert.
- Efficiëntie: het kan de structuur binnen verschillende afdelingen helpen verbeteren en zorgen voor meer efficiëntie op de werkvloer.
- Onboarding: als er nieuwe medewerkers komen kan een organogram ze helpen om snel een idee te krijgen van hoe een onderneming in elkaar zit.
- Planning: Als je organisatie groeit, helpt een organigram je bij de verdere planning en ontwikkeling én het opzetten van nieuwe teams.
Voordelen en nadelen van een organigram
Maakindustrie Noord-NederlandVoordelen van een organogram
- Overzicht en duidelijkheid
Een organogram maakt in één oogopslag zichtbaar wie waarvoor verantwoordelijk is en wie aan wie rapporteert. Dit voorkomt ruis, dubbel werk en misverstanden. - Betere communicatie
Doordat rollen en lijnen helder zijn, weten medewerkers bij wie ze moeten zijn voor vragen, beslissingen of overleg. Dat versnelt de samenwerking. - Ondersteunt groei
Bij groei ontstaan er vaak nieuwe functies of afdelingen. Een organogram helpt om structuur aan te brengen en om die groei in goede banen te leiden. - Helpt bij het delegeren
Veel ondernemers blijven het aanspreekpunt voor alles. Met een goed organogram wordt duidelijk welke taken je kunt overdragen aan teamleiders of afdelingshoofden. - Handig bij inwerken en werving
Nieuwe medewerkers snappen sneller hoe de organisatie in elkaar zit, wat hun plek is en waar ze terecht kunnen. Dat verkort de inwerktijd en voorkomt frustratie.
Nadelen van een organogram
Als je organisatie verandert, vraagt het wel af en toe een update zodat deze actueel blijft. Daarnaast laat een organogram wel zien wie welke functie heeft, maar niet hoe teams onderling samenwerken of hoe processen lopen. Daar is aanvullende uitleg voor nodig.
Conclusie
Een organigram werkt alleen als je deze goed inrichtEen goed organogram kan als een prima hulpmiddel dienen om de structuur binnen een bedrijf of organisatie weer te geven. Daarbij is het wel belangrijk dat er voor de juiste soort wordt gekozen, dat een organogram regelmatig wordt bijgewerkt en dat alle belangrijke informatie erin staat. Heb je een organigram en merk je dat het in de praktijk niet werkt? Dat is iets wat we bij Métier geregeld meemaken. Dan is het tijd om samen aan de slag te gaan. We hebben al vele bedrijven geholpen van een statisch organigram naar een werkend organigram, die gedragen wordt door de organisatie.
Contact
Wil jij een goedwerkend organigram binnen je bedrijf?
Neem contact op via ons contactformulier of mail ons. We plannen graag een kennismaking in om te werken aan jouw bedrijfsorganigram!